Εύα Οικονόμου-Βαμβακά



79 μ.Χ. Πομπηία. Ο Βεζούβιος εκρήγνυται θάβοντας κάτω από τις στάχτες του μια ολόκληρη πόλη. Αιώνες μετά η ανασκαφή της καταφέρνει να μας μεταφέρει ακριβώς σε εκείνη τη στιγμή. Τη στιγμή που οι άνθρωποι πάγωσαν στο χρόνο.

Τα πράγματά τους ακόμα σκορπισμένα στο χώρο. Η στάση τους σώματος τους υποδηλώνει το τι κάνανε την τελευταία στιγμή. Όλα σε μια άρση.

Αντίστροφη Μέτρηση

5…

Εβδομάδα πρώτη. Του Αιφνιδιασμού.

Μάρτιος 2020. Ευρώπη. Ελλάδα. Οι διαδικασίες συνοπτικές. Χρειάστηκαν μόνο λίγες μέρες για να περάσουμε από την κίνηση, στην παύση.

10.3 Τρίτη Πρωί. Η τελευταία μέρα που λειτούργησαν τα σχολεία.

12.3 Πέμπτη Βράδυ. Η τελευταία φορά που το τρίτο κουδούνι έβαλε μέσα στην πλατεία θεατές να παρακολουθήσουν θέατρο. Ζωντανά.

13.3 Παρασκευή. Μέρα Ηλιόλουστη. Ο τελευταίος καφές που ήπιαμε με μια φίλη σε τραπεζάκια έξω. Ανήσυχες αλλά μάλλον ανυποψίαστες για το τί θα ακολουθούσε.

4…

Εβδομάδα δεύτερη. Της περιπλάνησης

Η εβδομάδα που ακολουθήσε ήταν ίσως η πιο περίεργη από όσες μέλλονταν να έρθουν. Όλα κλειστά. Οι μισοί άνθρωποι δεν έχουν πλέον δουλειά και οι άλλοι μισοί φοβούνται να πάνε στη δική τους. Συγκροτείται ένα περίεργο πλήθος που απλώνεται στην πόλη - ασκόπως περιπλανώμενο και πάντα εφοδιασμένο με τα απαραίτητα. Την θέση των: λεφτά, κλειδιά, κινητό, παίρνουν τα: μάσκα, γάντια, αντισηπτικό. Ατμόσφαιρα παρατεταμένης εθνικής εορτής ανάμεικτη με ανησυχία και φόβο. Και η Φύση να λάμπει στα ντουζένια της…

3…

Εβδομάδα τρίτη. Της αστυνομίας

Απαγόρευση Κυκλοφορίας; Τι; Ναι. Γιατί; Γιατί έτσι πρέπει. Οι άσκοπες μετακινήσεις απαγορεύονται, στο τραπέζι πέφτει το ζήτημα του σκοπού και αντιλαμβανόμαστε για άλλη μια φορά ότι όλα είναι θέμα ορισμού. Οι άνθρωποι χωρίζονται σε στρατόπεδα, σε αυτούς που φοράνε μάσκα και σε αυτούς που δε φοράνε, σε αυτούς που μένουν σπίτι γιατί νοιάζονται για το κοινό καλό και στους άλλους, τους ασυνείδητους, που χρειάζονται αέρα. Σε αυτούς που βγαίνουν στο μπαλκόνι να λιαστούν και στους άλλους που βγαίνουν για να δουν πού πήγε ο γείτονας και πότε θα γυρίσει. Το κακό πρέπει να μας χτυπήσει όλους, κανείς δε δικαιούται να εξαιρεθεί. Χαρτιά, ταυτότητες και επιστροφή στα νήπια όπου ο Γιάννης κάρφωνε το Δημητράκη και η νηπιαγωγός έτρεχε από πίσω τους να τους υποδείξει με πόσες μπουκιές μπορούν να φάνε το τοστ.

2…

Εβδομάδα τέταρτη. Της προσαρμογής.

 …Και σιγά σιγά συνηθίσαμε. Και εξερευνήσαμε κάθε γωνιά του σπιτιού μας. Κάθε χαλασμένο πλακάκι, κάθε υγρασία στον τοίχο. Οι φίλοι μας έγιναν αριθμοί τηλεφώνου, οι βόλτες μας νούμερα από το 1 έως το 6, η έξοδος για ψυχαγωγία το μαξιλάρι απέναντι από την τηλεόραση ή τον υπολογιστή.  Ποτέ άλλοτε τα ερωτήματα που βασάνιζαν τις ώρες μας δεν ήταν τόσο απλά. Τί να μαγειρέψω σήμερα; Να γράψω στο χαρτί 2 ή 6;  Ζoom.us ή skype; Netflix ή youtube; Schaubühne ή comedie francaise; Το smartphone μας το μόνο παράθυρο στον κόσμο (δεν τολμώ καν να δω «χρόνο επί οθόνης»), τα σαλόνια μας αίθουσες εκγύμνασης και τα ρολόγια παντελώς άχρηστα. Εμείς ορίζουμε τον χρόνο πια. Κάθε μέρα έχει όσες ώρες τις δίνουμε, 5, 20 ή και 30 ανάλογα με τις αντοχές των βλεφάρων μας.

1…

Εβδομάδα πέμπτη. Των Γενεθλίων. Μήπως τελικά τα ονειρεύομαι όλα αυτά;

«…Μπορούσε βέβαια κανείς ολόκληρη την υπόθεση να τη θεωρήσει  ένα αστείο, ένα χοντρό αστείο, που του είχαν σκαρώσει οι συνάδελφοί του, για άγνωστους λόγους, ίσως επειδή σήμερα ήταν η τριακοστή  επέτειος των γενεθλίων του, κάτι τέτοιο θα συνέβαινε, ίσως χρειαζόταν μόνο να γελάσει καταπρόσωπο στους φύλακες για να  τελειώσουν όλα αυτά…»

Φ. Κάφκα, Η Δίκη- Κεφ. 1ο

Ναι,  πολλές φορές μέσα στην μέρα, σκέφτομαι κι εγώ πως τίποτα από όλα αυτά δε συμβαίνει στην πραγματικότητα. Και βρίσκω πολλά στηρίγματα για αυτή μου τη  θεωρία:

-Ο αιφνιδιασμός ή αν βρείτε ένα καφέ τετράδιο παρακαλώ μη διαβάσετε τι γράφει

Κάνεις δεν ήξερε ότι θα είναι η τελευταία φορά. Κανείς. Κι έτσι τα πράγματα μας βρίσκονται ακόμα στη θέση που «προσωρινά» τα είχαμε ακουμπήσει. Στον πάνω όροφο της σχολής έχω αφήσει το τετράδιο με τις σημειώσεις μου, στο καμαρίνι του θεάτρου δυο μπλουζάκια, ένα γούρι, ένα κραγιόν κι ένα ζευγάρι αθλητικά, χρωστάω 10 ευρώ στη φίλη που πλήρωσε τους χτεσινούς καφέδες και κάτι ερωτήσεις για μια συνέντευξη σε μια υπερ-υπομονετική δημοσιογράφο.

-Το παράλογο - τα ψάρια σίγουρα κινδυνεύουν από εμένα

Το μόνο πράγμα που πραγματικά με ηρεμεί είναι η Θάλασσα. Κι έτσι παρά τις δύσκολες μέρες μπορούσα να παρηγορώ τον εαυτό μου λέγοντας του «εσύ τουλάχιστον είσαι δίπλα στη θάλασσα, έχεις οποιαδήποτε στιγμή την δυνατότητα να βυθιστείς στα νερά της.» «Οποιαδήποτε στιγμή…» ΧΑ!

Τη δεύτερη εβδομάδα που ήμουν στην Καβάλα, χιόνισε. Χιόνισε. Και αντί για μαγιό έψαχνα να βρω δανεικό παλτό να βγάλω το χειμώνα που νόμιζα είχε φύγει. Και είπα μέσα μου «ψυχραιμία μπαίνει ο Απρίλης θα φτιάξουν τα πράγματα, δε μπορεί»

Και τότε έρχεται η ΕΙΔΗΣΗ. Απαγορεύονται το κολύμπι, το ψαροντούφεκο και κάθε άλλη σχετική δραστηριότητα. Επαναλαμβάνω «απαγορεύεται το κολύμπι» όχι ειδικά «η είσοδος σε οργανωμένες παράλιες όταν δε τηρείται απόσταση….». ΤΟ ΚΟΛΥΜΠΙ.  Χωρίς καμία εξαίρεση. Μάλλον θα έκανα πολύ κακό στα ψάρια σκέφτομαι. Σίγουρα θα τα τρόμαζαν τα μπλε νύχια και τα σγουρά μαλλιά μου. Οπότε ναι, καλά έκαναν και τα έκοψαν και αυτά. Όλα για καλό.

-Το φανταστικό - ήταν όλα μας τα υπάρχοντα από γκοφρέ χαρτί;

Υποθέτω ότι οι μέρες μας είναι σχεδόν πανομοιότυπες οπότε λέω να μην μπω σε λεπτομέρειες αποκαλύπτοντας πολύτιμες πληροφορίες για τη μαγειρική μου σπεσιαλιτέ, το όνομα της κολλητής μου και την αγαπημένη μου σειρά στο Netflix. Επιφυλάσσομαι - γιατί αν η ιστορία κρατήσει ένα εξάμηνο θα ξεκινήσουμε δεύτερο γύρο - με πιθανό τίτλο «γνώρισε τον άνθρωπο της φωτογραφίας» και κάτι θα πρέπει να έχω να πω τότε.

Από τις 16/3 όμως που άρχισε η Νέα Τάξη Πραγμάτων, τα όνειρα μου είναι πιο έντονα από ποτέ. Ίσως η δύναμή τους είναι αντιστρόφως ανάλογη του ενδιαφέροντος της καθημερινότητάς μου. Κλείνω τα μάτια μου, κι ένας σουρεαλιστικός κόσμος, με ήρωες όλους όσους κάποτε τυχαία συνάντησα, στήνεται μπροστά μου. Τη μια το αμάξι μου και το σπίτι μου χάνουν την υπόστασή τους και γίνονται απλό γκοφρέ  χαρτί κομμένο σε λωρίδες, την άλλη φοβισμένοι άνθρωποι πετάνε πολύχρωμο αλεύρι ο ένας στον άλλο ψάχνοντας έγχρωμες αγκαλιές ενώ στο τελευταίο, μεγάλη εβδομάδα γαρ, παππάδες στα χρυσά βγαίνουν από το μετρό του συντάγματος παραταγμένοι σε φάλαγγα. Αν τα ήξερε ο Tim Burton θα μου ζητούσε σίγουρα να συνεργαστούμε.

-Το απαγορευμένο -«μη φοβάσαι κοπελιά είναι απλώς αλλεργία».

Δε βγαίνω σχεδόν καθόλου έξω, το κλουβί μου είναι χρυσό, η θεά φανταστική, το σαλόνι μου μεγάλο για να χωράει plunks και πιρουέτες και το ίντερνετ μου από τα γρηγορότερα. Κρατούμενη Πολυτελείας. Από έξω ευνοούμενη, από μέσα ρευστή.

Μου λείπουν όλα: οι φίλοι μου, η δουλειά μου, η θάλασσα που δε μπορώ να χαρώ, οι μέρες μου πριν. Και φοβάμαι πάρα πολύ για τις μέρες μετά. Πάρα πολύ.

Χτες έστειλα ένα 6 και πήγα μια βόλτα στην έρημη πόλη. Εξακολουθεί να είναι όμορφη. Σχεδόν καθηλωτική. Ο ήλιος της πάει πολύ άλλωστε. Μόνο οι κλειστές πόρτες την ασχημαίνουν. Παντού πρόχειρες κλειδαριές και αλυσίδες. Σαν να λείπουν όλοι για λίγο, αλλά να θέλουν να διασφαλίσουν πως ό,τι άφησαν θα το βρουν πίσω. Άθικτο. Και αυτή είναι η ευχή που κάνω κι εγώ κάθε μέρα.

Πίσω, άθικτο.

Σύμπαν ακούς;

Γυρνώντας σπίτι περπατάω πάνω σε ένα στενό πεζοδρόμιο. Στην αντίθετη κατεύθυνση, μια κυρία γύρω στα 50, με γυαλιά ηλίου και χαρτομάντηλο. Μας χωρίζουν 6 βήματα. Η κυρία ξαφνικά φτερνίζεται. Έντρομη κατεβαίνει αστραπιαία από το πεζοδρόμιο.

Μου λέει για να μην τρομοκρατηθώ:

«Μη φοβάσαι κοπελιά αλλεργία έχω μόνο»

«Δε φοβάμαι» της λέω και χαμογελάω.

«Αλήθεια»;

«Ούτε λίγο» της λέω κι εκείνη τη στιγμή την φτάνω.

Μου χαμογελάει και με προσπερνάει -  5..4..3..2..1..επιστρέφω και αδέξια την αγκαλιάζω από πίσω. Δε φεύγει. 3 δευτερόλεπτα παλιάς κανονικότητας.



Εύα Οικονόμου-Βαμβακά

Ηθοποιός - Σκηνοθέτης

Ελλάδα