Georgina Kakoudaki
(for Greek scroll down)
SO, THE OTHER DAY
I was talking to one of my zoom classes (drama school students) explaining how they are so lucky that history is not -nor ever was- linear. Luckily for them, the once young -now in their 40s- people of Asia, when they were their age they had to absorb Sars in their post-youth-early-adult culture. This lethal death reality: the virus. That was not like Aids, it was smaller and could not be fixed by restraining sex. Now you had to restrain touch. Not a condom. A mask.
SO, THESE YOUNG PEOPLE IN THE 200S
gave all of us a gift; a gift that comes from the future from Asia, or, to be precise, The E-sia. They gave as access to all the mobile technology, the applications of a non-real-reality. The «you can’t touch this» reality they had to face in the early 2000s when SARS terrorized the East, as a potentially widely spread pandemic, created an urge for the future. The possibility of lockdown found them unprepared, so they needed to find ways to resist. When our lockdown came, they had prepared a future/now present for many of us in the west today.
SO, THEY BUILT A FUTURE IN THE SAME WAY THE UNDERSTAND THE VOCABULARY.
Ideograms instead of algorithmic letters, little square pictures that you press and realities app- ear, like a Chinese alphabet now designed for the whole world, with ideograms that all of us understand, though our oral language is different. A new environment, an environment of language, an environment that we can use, although it is not our construction, our idea of the world, our own meaning. But we can use it, it functions, it keeps things going. What an idea!
SO, NOW WE HAVE E-TECHNOLOGY
We, now 25 years old, (not me, but us - the people who will outlive the future), are in the same age as them in early 2000 when they invented e- commerce, online banking systems, everything public or private, archival or future reference, technological, biological or cultural as part of an e- cloud, and all our personal life uploaded, performed (Other people helped of course I am aware). So when a virus will come, we will be ready to confront reality, to keep things going...it sometimes feels, like these gifts that aliens give to humanity in the movies, for when the time comes everything fits in place, as if «Is that what it was really made for?»
SO, WE ARE ARTISTS OURSELVES
Artists, who touch. Who look others in the eye. Sweat together. What about us, what do we do? In 2003 the Japanese invented the one-use-only masks. It started as a way to prevent allergies and infections of the ongoing viruses back then. But then the pop trend made the masks a cool accessory of an outfit. By wearing a mask people could avoid socializing, interaction, they did not have to politely smile in the street. Nor did they have to wear make-up if they felt low. They could also keep their nose warm when it was very cold. A mask in the everyday use creates anonymity. And all of that -plus the allergies and the Sars and huge pollution- could work perfect in the small overcrowded superurbanised metropolitan city offices of the east (fan fact: did you know that 60% of the earth population lives in Asia? Then, imagine how many forests and lakes were sacrificed during the last two centuries, so...there is the pollution). In a sense, a mask found a completely innovative way to exist, very similar to the Brechtian «estrangement effect» and, what’s more, (if only Brecht lived to see it), it was very, very real. You might remember the... slightly «critical» glance to Asian tourists with gloves and masks in the past, huh?
SO, OK WITH THE MASKS BUT WHAT ABOUT THE FEELING
It is truly a very big concern for the actors, the dancers, the artists of the «touching» arts how live arts will evolve in those new days. I will again talk about our friends in Japan and the ways they have created a non-touching pop culture. Let’s talk about sex. The other day, I saw the Japanese film Shoplifters, where a young woman was having very emotional sex with a guy and just in between there was a «looking» glass. But it was just a glass, it was just sitting there, it was not nailed in a wall. That was a paid sex club, but it was still quite gentle. Had I seen the movie last year, I would have thought it shows alienation, or even better, symbolism (since the movie won an award in Cannes Film Festival). But in April 2020, it was just real. And...it also gave me some ideas for personal use.
SO, I LOOKED OVER THE ADDS TO FIND LONG DISTANCE ACHIEVED SENTIMENTS
I am sure that you know most about it, if you ever had a virtual, long distance, second life or black mirror relationship. But now we are talking about your boy/girl friend who might also be next door. It is not only about you. I was very satisfied because I found a lot of products online to create vibrating sentiments to the others, in real time. That is very useful for method acting actors actually. Devices (still for only two people but I believe it can be improved), that both partners insert in your bodies. An application in both your smart phones… vibrates the same amount of energy and rhythmic movement. And for your flirting hours -or an improvisation in a drama school- one can use a kiss transmission device where you put an electrical sensor in your tongue and the actions are transmitted, through an app, at your partners mouth (they should also use a transmission device). Sentiment exceeded.
SO, TECHNOLOGY WORKS. VIRTUAL IS NOW REAL
You might think there is irony but there is none. As an artist and as a human being, what I see in all these devices is the agony of humanity to always connect. In the past, we were infatuated with the virtual reality technology. But now, when we don't just choose to be alone, but we are deprived of it, there is all this tension, all this devising-of-living, that is created from our fellow E-sians. You can organise your privacy, as well as any other possible relation with people. Humanity is still together, it discovers new –applied- human rights. If it is called dystopian, if it is called post human, it is because of the melodrama (p.s.: when you find the truth later that you should, e.g.: Star Wars). It is 100% human.
SO, I REMEMBERED A 2019 BRITISH SERIES CALLED “YEARS AND YEARS”
It is taking place 15 years from now. In the series, there is a character called Bethany who is 14. It could be a child of ours, conceived at this moment, 2020. Bethany is a quiet, shy, withdrawn young woman who has a gender secret and needs to have an operation. She is trans: as for transhuman. Her parents do not get that meaning (with the trans part they are fully ok). Bethany wants to leave her body, as it is not useful in the long run and connect her brain and her whole existence in this “cloud”, where many other people also share their data…and their soul. Of source the parents say NO. But she does it anyway.
Was that a good choice? Would it be, potentially, for the future?
We don’t know, it still looks like fiction.
So, I remember trying to explain realism and surrealism.
In my class at the drama school, I always insist on the difference between truth and reality. If truth creates realism, if realism is truth, if reality is real. And then how do I explain surrealism, which is very true - at least as true as a dream we have - and it is also very real, since it comes out from our own body and our mind and our soul, when we have no one else there, not interrupted, without destruction. And then I read what augmented reality means, compared to virtual (fan fact: Augmented reality is the integration of digital information with the user's environment in real time. Unlike virtual reality, which creates a totally artificial environment, augmented reality uses the existing environment and overlays new information on top of it). And then I think: is augmented even much more than surreal? Is it like too much reality, with all this additional reality and all realities together?
SO, I THINK
Why are we lonely? Are we lonely? This augmented reality is so, so super…It is like living in a new concept of being, a new path for the arts, a whole new approach of who you are, in which historical part of the human evolution, and it is true that your present is already a past for some and future for others.
SO, WE SURE LIVE IN INTERESTING TIMES…
"Επαυξημένη πραγματικότητα, ο νέος υπερρεαλισμός"
Λοιπόν, μια από αυτές τις μέρες
είχαμε μια δικτυακή συνάντηση με τους μαθητές μου από την δραματική σχολή και εξηγούσα το πόσο τυχεροί είμαστε, που η ιστορία δεν είναι –ποτέ δεν ήταν–, γραμμική. Ευτυχώς για τους 20χρονους μαθητές μου, οι κάποτε νέοι, σήμερα στην δεκαετία των 40, στα δικά τους 20 έπρεπε να συμφιλιωθούν με τον Sars, να βρούνε πως θα υιοθετήσουν ένα νέο τρόπο αυτοσυντήρησης/ επιβίωσης στην περίεργη μετάβαση από την μεταεφηβική στην ενήλικη ζωή. Αυτή η φονική συγκυρία: ο ιός. Όχι σαν το Aids στα δικά μου 20. Κάτι ακόμα πιο απροσδιόριστο, αφηρημένο που δεν θα αρκούσε η αποχή από το σεξ. Τώρα θα έπρεπε να μην αγγίζεις, καν. Μια νέα εποχή. Όχι απλά προφυλακτικό. Τώρα μια ολόκληρη μάσκα.
Κάνω μια λογική σκέψη. Οι νέοι της δεκαετίας του 2000,
έδωσαν σε όλους εμάς ένα δώρο από το μέλλον, μιας και στην Α-σία (ή @-σια), αυτό που συμβαίνει σήμερα σε εμάς, έχει ήδη βιωθεί πριν περίπου 20 χρόνια. Οι τότε νέοι είχαν το χρόνο, μετά από την εμπειρία του εγκλεισμού, να αναπτυχθούν τεχνολογικά, για να προλάβουν το δικό μας μέλλον, και το παρόν μιας επόμενης πανδημίας. Να τώρα εμείς, οι λιγότερο αναπτυγμένοι, όπως ήταν και αυτοί οι 20αρηδες της @-σιας κάποτε, να έχουμε την πολυτέλεια να μπορούμε να ανταποκριθούμε στην καθημερινότητα, μέσα σε μια πανδημία, στον Ιό, με τα επιτεύγματα της δικής τους εμπειρίας (εδώ και η έννοια της μη γραμμικής αφήγησης, αφού δομικά είμαστε στο παρελθόν της αναπτυγμένης @-σιας). Η @-σία, που επινόησε σε μεγάλο ποσοστό την e- τεχνολογία, την εφαρμογή μιας μη- πραγματικής- πραγματικότητας στην καθημερινή ζωή, μιας «απαγορεύεται να αγγίζετε» κατάστασης που προέκυψε στις αρχές του αιώνα, μέσα στην τρομοκρατική πανδημική επικράτηση του Sars, δημιούργησε μια πρόκληση στους νέους επιστήμονες , για ένα μέλλον εφικτό. Η πιθανότητα του επ’αόριστον lockdown ήταν η αιτία μιας αντίστασης των «εκ των έσω» virtual δυνατοτήτων, της ικανότητας του ανθρώπινου μυαλού να βρίσκει τρόπους επιβίωσης. Αυτό το δώρο από την γενιά των 20αρηδων, δόθηκε απλόχερα στην ανθρωπότητα, σε αυτήν τουλάχιστον που έχει πρόσβαση σε νερό, κατοικία, δικαίωμα εκπαίδευσης και ελευθερία του λόγου, που έχει ηλεκτρικό ρεύμα και δίκτυο και δικαίωμα σε μια κοινωνική ζωή.
Έτσι κατασκεύασαν ένα μέλλον με τον ίδιο τρόπο που κάποιος επινοεί το αλφάβητο.
Ιδεογράμματα αντί για αλγοριθμικά γράμματα, μικρά τετράγωνα εικονίδια που μπορείς να τα πατήσεις με το δάκτυλό σου, πραγματικότητες που αναδύονται σε μια οθόνη, σαν το κινέζικο αλφάβητο που ανταποκρίνεται σε μια τεράστια μάζα κόσμου, που μιλάει μια γλώσσα και κατανοεί τον κόσμο, μέσα από ένα κοινό γραπτό κώδικα, όπου η σχέση σημαίνοντος και σημαινόμενου επαληθεύεται με μια εφαρμογή. Ένα νέο γλωσσικό περιβάλλον, ένας κώδικας που μπορούμε όλοι να διδαχτούμε, χωρίς να αντικατοπτρίζει τον τρόπο που έχουμε διαλέξει να ζούμε και να σκεφτόμαστε, άσχετα από τις τοπικές και πολιτισμικές μας συνήθειες, άσχετα με την εικόνας που έχουμε για τον πλανήτη μας, άσχετα με τα ιδεολογικά οχήματα και τον τρόπο που τα πράγματα βγάζουν νόημα.
Αλλά η δομή του διαδικτύου, ο τρόπος που ακολουθούμε τις οδηγίες, που διαβάζουμε εγχειρίδια, που αναγνωρίζουμε τα πράγματα ως εικόνες, λειτουργεί. Μια ωραία ιδέα για την ανθρωπότητα, που την ενσωματώνει χωρίς απαραίτητα να την συμπεριλαμβάνει.
Να, λοιπόν, που έχουμε e- τεχνολογία.
Eμείς, τώρα, ας πούμε στην δεκαετία του 20 μας, (όχι εγώ, αλλά εσείς που θα ξαναδιοργανώσετε το μέλλον μας), βρισκόμαστε στην ίδια αμηχανία που βρέθηκαν οι 20χρονοι Ασιάτες στις αρχές του 2000, όπου επινόησαν τον τρόπο της "κατ΄ οίκον κατανάλωση» και «κατ’ οίκον εργασία» και εκτόξευσαν τις ηλεκτρονικές πωλήσεις (αναζητήσετε την ραγδαία εξέλιξη ηλεκτρονικών πωλήσεων όπως την κινέζικη Αlibaba), την ανανέωση των τραπεζικών συναλλαγών τύπου e- banking, την αναβάθμιση των δημόσιων υπηρεσιών και των αρχείων, των επιστημονικών ανακαλύψεων, των στατιστικών, του ψηφιακού πολιτισμού και όλης μας της επαγγελματικής και προσωπικής ζωής (και άλλοι, από άλλες κουλτούρες, συνέβαλαν σε αυτό φυσικά). Έτσι ώστε, εάν επρόκειτο να εμφανιστεί έναν ιός, να είναι κανείς έτοιμος να αντιμετωπίσει κάθε είδους πραγματικότητα, να συντηρήσουμε τα πράγματα και όπως τα ξέρουμε και όπως εξελίσσονται. Μερικές φορές αισθάνεται κανείς μια αμηχανία όπως με αυτά τα παράξενα πράγματα που αφήνουν στην γη οι εξωγήινοι στις ταινίες, και όταν έρχεται το πλήρωμα του χρόνου και καταλαβαίνουν οι γήινοι τι είναι αυτό το παράξενο πράγμα λένε «να, λοιπόν, σε τι χρησίμευε αυτό. Τρελό;»
Λοιπόν, είμαστε και εμείς καλλιτέχνες
Καλλιτέχνες που αγγίζονται. Που βασίζονται ο ένας τον άλλο. Που βλέπουν τον άλλο στα μάτια. Που ιδρώνουν μαζί. Εμείς, τι θα κάνουμε τώρα; Διαβάστε ένα παράδειγμα. Το 2003, στην Ιαπωνία, στην απόλυτη @-σια, επινοήθηκαν οι μάσκες μίας χρήσης. Σκοπός τους ήταν η προφύλαξη από αλλεργίες και μεταδιδόμενες ασθένειες, όλα τότε σε έξαρση. Γρήγορα όμως έγινε ένα απρόσμενο pop trend, ένα αξεσουάρ μόδας με πάμπολλες παραλλαγές και σχέδια στην αγορά που συντηρήθηκε ως σήμερα. Η μάσκα ήταν ευεργετικής αξίας στην καθημερινή της χρήση. Φορώντας την, δεν χρειάζεται να χαμογελάς ευγενικά στους αγνώστους, ούτε και στους οικείους. Δεν χρειάζεται να βάζεις μέηκ απ, ή να ξυρίζεσαι καθημερινά, αν δεν θέλεις. Ζεσταίνει τη μύτη σου, όταν κάνει κρύο. Διατηρείς την ανωνυμία σου. Και βέβαια, σε πληθυσμούς των μεγαλουπόλεων, εμποδίζεις αρρώστιες, πανδημίες, και προφυλάσσεσαι από την τεράστια μόλυνση του αέρα, σε δημόσιους χώρους, αλλά και στους μικροσκοπικούς εσωτερικούς χώρους των γραφείων και των εργασιακών συναντήσεων. Ξέρατε ότι στην Ασία ζει το 60% του πλανήτη; Φανταστείτε την ανισορροπία του περιβάλλοντος , τα δέντρα που κόπηκαν, τις λίμνες που στέρεψαν μέσα στον 20ο αιώνα για να γιγαντωθεί αυτός ο πληθυσμός. Υπό μια έννοια, αυτή η μάσκα μιας χρήσης, βρήκε έναν εντελώς δημιουργικό τρόπο να επιβληθεί στην καθημερινή εικόνα της ασιατικής κουλτούρας, ο Μπρεχτ θα το θαύμαζε, αν ζούσε σήμερα, ως ένα εφέ αποστασιοποίησης, ενώ είναι κάτι ολωσδιόλου πραγματικό, καθόλου επινοημένο. Σήμερα οι περισσότεροι έχουμε με πόνο ψυχής αναθεωρήσει την ελαφρώς ειρωνική μας διάθεση απέναντι στους μασκοφορεμένους, και συχνά και με γάντια, Ασιάτες τουρίστες στην μέση του ελληνικού καλοκαιριού.
Εντάξει η αποστασιοποίηση, αλλά τι γίνεται με το συναίσθημα;
Αλλά το θέατρο, οι παραστατικές τέχνες έχουν επαφή. Πώς δημιουργείς διαδικτυακή επαφή;
Είναι πράγματι μια πολύ μεγάλη αγωνία της κοινότητας των ηθοποιών, των χορευτών, των καλλιτεχνών του «αγγίγματος», της ανάσας, του βλέμματος, του ιδρώτα, για το πως θα εξελιχθούν οι παραστατικές, οι ζωντανές τέχνες της σκηνής. Θα αναφερθώ και πάλι στους Ιάπωνες φίλους μας και τον τρόπο που έχουν δημιουργήσει μια «μην αγγίζετε» ποπ κουλτούρα. Ας μιλήσουμε για το σεξ. Πριν μερικές μέρες είδα την ταινία του 2018 «Κλέφτες καταστημάτων». Στην ταινία η νεαρή πρωταγωνίστρια έχει μια ιδιαίτερα συναισθηματική σεξουαλική συνεύρεση με έναν πελάτη (στο Hostess Club που εργάζεται) ενώ ανάμεσά τους υπάρχει ένα μεγάλο τζάμι καθρέφτης. Αλλά το τζάμι είναι βαλμένο εκεί πρόχειρα, δεν είναι μια σταθερή κατασκευή έχει κάτι το εύθραυστο, το παροδικό. Μπορεί να μετακινηθεί αν θες. Αν είχα δει αυτήν την ταινία πριν το φετινό Μάρτιο θα σκεφτόμουν ίσως λέξεις όπως η αποξένωση, η ανωνυμία, η αποστασιοποίηση (μάλιστα η ταινία κέρδισε στις Κάννες οπότε σίγουρα κάτι συμβολικό). Αλλά τον Απρίλιο του 2020, αυτή η σχέση είναι απλά ρεαλισμός. Και σου δίνει και ιδέες για την προσωπική σου ζωή, για το γυαλί που αν θες μετακινείται, είναι-θέμα-επιλογής.
Και έτσι, κοίταξα στο διαδίκτυο να βρω «συναισθηματικά» βοηθήματα εξ αποστάσεως.
Είμαι σίγουρη ότι γενικά γνωρίζετε τα περισσότερα προϊόντα προς ατομική χρήση. Όπως και αυτά της τηλεφωνικής, second life, black mirror και διαφόρων εκδοχών εικονικής απόλαυσης. Τώρα μπορεί να πρέπει να σκεφτείς επινοητικές λύσεις όχι προς το άγνωστο άλλο, αλλά προς τον εφικτό, τον υπαρκτό, τον εραστή ή την ερωμένη, που μπορεί να μένουν ακόμα και σε διπλανό διαμέρισμα. Η επιλογή γίνεται κοινόχρηστη. Η διαδικτυακή αναζήτηση με ικανοποίησε. Δεκάδες προΪόντα, που αγοράζονται σε ζευγάρι, ετεροσεξουαλικά κυρίως, αλλά φαντάζομαι ότι η ιδέα προσαρμόζεται και σε άλλες σεξουαλικές προτιμήσεις και με περισσότερα άτομα, που προσφέρουν δονητικές απολαύσεις, σε αληθινό χρόνο και στους δύο, μέσα από μια κοινή εφαρμoγή σε smart phones και εισάγοντας, ως επί το πλείστων, τα προϊόντα στο σώμα σου.
Σκέφτηκα πόσο μπορεί να ταιριάζει αυτή η ικανότητα ρυθμικής δόνησης μεταξύ ενός ερμηνευτή και ενός ή και περισσότερων θεατών. Η εφαρμογή ενεργοποιείται και επαυξάνεται (κρατήστε την λέξη επαυξάνω θα την ξαναχρησιμοποιήσουμε), ανάλογα με το ποσοστό της δόνησης των μερών που συμμετέχουν. Ενέργεια και ρυθμικός παλμός στην Επίδαυρο...Για φαντάσου μια τέτοια καμπάνια; Καιρό έχουμε να βιώσουμε κάτι τέτοιο ε;
Και για την εξάσκηση στο φλερτ υπάρχει ένας διαδραστικός ρομποτικός μηχανισμός, κατάλληλος για ερωτευμένους αλλά και για εξάσκηση στην δραματική σχολή, ένα “αναμεταδότης φιλιού”, όπου βάζεις τον σένσορα στο στόμα και κάποιος άλλος, κάπου αλλού, έναν συμπληρωματικό σένσορα στο δικό του/της στόμα. Η εφαρμογή έτσι, αναμεταδίδει την επιθυμία.
Το συναίσθημα έχει επιτευχθεί και μάλιστα μπορεί να συγκρατήσει και στατιστικά στοιχεία για το μέλλον.
Λοιπόν, η τεχνολογία είναι αποτελεσματική. Η εικονική είναι η πραγματικότητα.
Μπορεί να ακούγονται λίγο ειρωνικά όλα αυτά. Αλλά, αλήθεια, δεν υπάρχει καμία τέτοια πρόθεση. Αυτό που βλέπω σε όλες τις εφαρμογές, και ως άνθρωπος και με την ειδική ματιά του καλλιτέχνη του θεάτρου, είναι μια συνεχής και αγωνιώδης επαναδιατύπωση ανάγκης για επικοινωνία. Στο παρελθόν είχαμε γοητευτεί τόσο πολύ από την τεχνολογία της εικονικής πραγματικότητας. Όμως τώρα, που δεν διαλέγουμε συνειδητά το να είμαστε μόνοι, απλά έχουμε στερηθεί την δυνατότητα να είμαστε με άλλους, υπάρχει μια τρομερή ένταση: όλη αυτή η εκ νέου επινόηση της ζωής, που πρέπει να νοηματοδοτήσουμε το περιεχόμενό της, με την διαμεσολάβηση ενός γυαλιού (Βlack mirror στα αγγλικά), επινοήθηκε για εμάς εδώ και καιρό, πριν τον κακό χαμό του κορονοϊού. Μπορείς πια να επιλέξεις την ιδιωτικότητα σου, όπως και κάθε σχέση σου με κάθε άλλον. Όποιος ήδη ζει με άλλους, που τους επέλεξε με παρωχημένα κριτήρια σε σχέση με τους νέους όρους της ζωής, κρίμα. Η ανθρωπότητα έχει πάντως “συγκρατηθεί”, ανακαλύπτει νέες εφαρμογές των ανθρώπινων δικαιωμάτων, όπως η έννοια του ιδιωτικού, της επιλογής εκ νέου. Αν αυτό εξακολουθούμε να το θεωρούμε δυστοπία, είναι επειδή η έννοια της δυστοπίας μας αρέσει τρομερά ως συστατικό του μελοδράματος (μελόδραμα: όταν ανακαλύπτεις την αλήθεια αργότερα από όταν πρέπει, δες τι έγινε στον “Πόλεμο των Άστρων” ). Ανθρώπινο 100%.
Θυμήθηκα λοιπόν την αγγλική σειρά του 2019, με τίτλο “Years and Years”.
Διαδραματίζεται 15 χρόνια από τώρα, και στη σειρά παίζει ένας ενδιαφέρον χαρακτήρας, η Μπέθανι, ετών 14. Θα μπορούσε να είναι ένα παιδί, που θα συλληφθεί αυτήν τη στιγμή, σήμερα, τον Απρίλιο του 2020. Η Μπέθανι είναι μια σιωπηλή, ντροπαλή, αποσυρμένη νεαρή κοπέλα, με ένα gender μυστικό, που θα χρειαστεί εγχείρηση για να αποκαλυφθεί. Είναι trans: σύντμηση για την λέξη transhuman. Οι γονείς της δεν αντιλαμβάνονται την έννοια (την μισή λέξη, τρανς, την αντιλαμβάνονται και είναι εντελώς οκ με αυτό). Η Μπέθανι, όμως, θέλει να εγκαταλείψει το σώμα της, μιας και μακροχρόνια θα της είναι άχρηστο, να εμφυτεύσει έναν κώδικα στον εγκέφαλό της αλλά και σε όλη της την ύπαρξη, ώστε να υπάρχει σε ένα e-σύννεφο που θα την συνδέει με μια αντίστοιχη κοινότητα ανθρώπων. Αυτό θα είναι το “φύλο” τους, ο τρόπος που μοιράζονται πληροφορίες, γνώσεις, συναισθήματα, αισθήσεις και την ψυχή τους. Φυσικά οι γονείς διαφωνούν. Θεωρούν ότι η απόρριψη του υλικού σώματος είναι ισοδύναμο με αυτοκτονία. Η κοπέλα κάνει τελικά την εγχείρηση. Ήταν μια καλή επιλογή; Μπορεί να είναι κάτι τέτοιο μια προοπτική στο μέλλον; Δεν ξέρουμε, ακόμα μοιάζει επιστημονική φαντασία. Πώς στον 19ο αιώνα ο Ιούλιος Βερν ήταν ένα είδος επιστημονικής φαντασίας, και στον 21ο είναι στην κατηγορία του «apocalyptic»; Σκέφτηκα, θα έρθει η μέρα που όλη αυτή η σκέψη θα βγάζει νόημα. Και φαντάστηκα πολύ θέατρο σε έναν τέτοιο κόσμο, έναν κόσμο σε σύννεφο!.
Έτσι θυμήθηκα να προσπαθώ να εξηγήσω τον ρεαλισμό και τον υπερρεαλισμό.
Πάντα επιμένω μέσα στην τάξη στη δραματική σχολή, να αναλύουμε τις έννοιες αλήθεια και πραγματικότητα. Αν η αλήθεια δημιουργεί την πραγματικότητα, αν ο ρεαλισμός είναι η αλήθεια, αν η πραγματικότητα είναι πραγματική. Και μετά, προσπαθώ να εξηγήσω τι είναι ο υπερρεαλισμός, κάτι πολύ αληθινό- τουλάχιστον όσο αλήθεια, όσο αληθινό είναι ένα όνειρο που είδαμε χτες το βράδυ- και είναι και πολύ πραγματικό, μιας και το δημιουργεί το σώμα μας, το μυαλό και η ψυχή μας, όταν είμαστε αναπόσπαστοι, χωρίς περεμβολές και παρεμβάσεις από άλλους. Μετά διαβάζω τι είναι η επαυξημένη πραγματικότητα σε σχέση με την εικονική, που έχει δημιουργήσει τόσες δυστοπικές αφηγήσεις για το μέλλον της ανθρωπότητας. Επαυξημένη πραγματικότητα: η σε πραγματικό χρόνο άμεση ή έμμεση θέαση ενός φυσικού, πραγματικού περιβάλλοντος, του οποίου τα στοιχεία επαυξάνονται από στοιχεία αναπαραγώμενα από συσκευές υπολογιστών, όπως ήχος, βίντεο, γραφικά ή δεδομένα τοποθεσίας. Σε αντίθεση με την εικονική πραγματικότητα, που δημιουργεί ένα απόλυτα τεχνητό περιβάλλον, η επαυξημένη πραγματικότητα χρησιμοποιεί το υπάρχων περιβάλλον και προσθέτει νέες πληροφορίες σε αυτό).
Και έτσι, αυθαίρετα- αλλά ποιητικά, ξέρετε με συννεφάκια-, καταλήγω να αναρωτιέμαι: είναι η επαυξημένη πραγματικότητα πιο πολύ πραγματικότητα ακόμα πιο πολύ από τον υπερρεαλισμό; Ειναι σα να προσθέτουμε και άλλη, όχι περισσότερο αληθινή, αλλά κυρίως αυξημένη πραγματικότητα, στην υπερπραγματικότητα; Τόσες πολλές πραγματικότητες δεν μπορεί παρά να είναι μια νέα αλήθεια. (Σαν τη θεωρία του χωροχρόνου, διαστάσεις της αλήθειας που δύσκολα καταλαβαίνουμε, αλλά το καταλαβαίνουμε).
Και έτσι σκέφτομαι:
Γιατί αισθανόμαστε μοναξιά τώρα που είμαστε μόνοι; Είμαστε μόνοι; Αισθανόμαστε άραγε μοναξιά, αλήθεια; Αυτή η επαυξημένη πραγματικότητα είναι καταπληκτική. Είναι σαν να ζεις σε μια νέα αντίληψη του εαυτού σου, σε μία καινούργια ερμηνεία το ρόλο της τέχνης, σε μια ανανεωμένη προσέγγιση του ποιοι είμαστε, τι μας χρειάζεται και τι χρειαζόμαστε, σε μια ανανθεώρηση για το που βρισκόμαστε μέσα στην ιστορία της εξέλιξης της ανθρωπότητας, και στην απελευθερωτική διαπίστωση ότι το παρόν σου είναι για άλλους παρελθόν και μέλλον για άλλους.
Ωπότε ναι,
σίγουρα ζούμε σε μια ενδιαφέρουσα εποχή…όπως λέει και η κινέζικη παροιμία.
Georgina Kakoudaki
theatre director, dramaturg, theatre pedagogue
Greece