Ο θεατρικός συγγραφέας και δραματουργός Mohammad Al Attar μας προσκαλεί σε μια διάλεξη – συζήτηση με επίκεντρο τη συσχέτιση μυθοπλασίας και πραγματικού στο θέατρο ντοκιμαντέρ. Βαθιά επηρεασμένος από τα γεγονότα της Αραβικής Άνοιξης και τις κοινωνικοπολιτικές επιπτώσεις του εμφυλίου πολέμου και των αιματηρών συρράξεων στη πατρίδα του, μας μυεί σε μια πορεία εσωτερικής καλλιτεχνικής αναζήτησης και ακροβασίας ανάμεσα στην παρουσίαση των γεγονότων ως τεκμήρια και στην αναπαράστασή τους με στοιχεία μυθοπλασίας. Στο πλαίσιο αυτό μοιράζεται σκέψεις και παραδείγματα από την προσωπική του καλλιτεχνική διαδρομή, κάνοντάς μας παράλληλα μετόχους μιας σειράς καλλιτεχνικών συγκρούσεων και ερωτημάτων που καταλήγουν στο προσωπικό του παράδοξο: «Κάθε φορά που χρησιμοποιώ τη φαντασία μου προκειμένου να δημιουργήσω μια ιστορία για τη Συρία, ανακαλύπτω ότι οι μυθοπλαστικές διαστάσεις της ιστορίας είναι πολύ πιο ρεαλιστικές από την ίδια την πραγματικότητα». Το συμπέρασμα αυτό μας οδηγεί σε ένα καίριο και διαχρονικό πεδίο συζήτησης για το θέατρο ντοκιμαντέρ: Πώς δημιουργούμε θέατρο σε καιρούς μεγάλων κοινωνικών και ιστορικών αναταραχών και ποια είναι τα όρια μεταξύ ντοκιμαντέρ κα μυθοπλασίας;
O Mohammad Al Attar (Συρία) είναι θεατρικός συγγραφέας και δραματουργός που πλέον ζει και εργάζεται στο Βερολίνο. Γεννήθηκε στη Δαμασκό και σπούδασε Αγγλική Λογοτεχνία και Θέατρο στο Higher Institute of Dramatic Arts (Δαμασκός) και Goldsmiths University (Λονδίνο). Στο επίκεντρο του καλλιτεχνικού του ενδιαφέροντος βρίσκονται τα γεγονότα της Αραβικής Άνοιξης και οι κοινωνικοπολιτικές επιπτώσεις του εμφυλίου πολέμου και των αιματηρών συρράξεων στη γενέτειρά του. Τα έργα του, μεταξύ των οποίων ‘Withdrawal’, ‘Online’, ‘Look at the street…this is what hope looks like’, ‘Could You Please Look into the Camera? ’, ‘While I was waiting’, ‘Aleppo, a Portrait of Absence’ και ‘Damascus 2045’, έχουν προβληθεί σε διεθνείς θεατρικές σκηνές και φεστιβάλ (Festival d’Avignon, Onassis Stegi, Volksbuhne, HKW, Theater Powzechny, Theater Freiburg κ.α.). Από το 2007 συνεργάζεται με τον Σύριο σκηνοθέτη Omar Abusaada, με τον οποίο έχει συμπράξει στις περισσότερες παραστάσεις του, οι οποίες ακροβατούν ανάμεσα στη μυθοπλασία και το ντοκιμαντέρ. Ανάμεσα σε αυτές και η θεατρική τριλογία εμπνευσμένη από αρχαίες ελληνικές τραγωδίες με κεντρικά πρόσωπα εκτοπισμένες γυναίκες από τη Συρία: ‘The Trojan Women’ (2013), ‘Antigone’ (2014) και ‘Iphigenia’ (2017).
«Δεν υπάρχουμε πια. Οι ιστορίες μας έχουν πεθάνει. Το μόνο που μας έχει απομείνει είναι να προσπαθήσουμε απεγνωσμένα να αναδημιουργήσουμε τη ζωή μας. Να ξαναφτιάξουμε το συλλογικό, το ατομικό, τους τρόπους να υπάρχουμε. Ο μόνος τρόπος να φανταστώ αυτή την ιδέα να υλοποιείται είναι μέσα από το θέατρο. Η πραγματικότητα είναι υπερβολικά πραγματική για να είναι ανεκτή».
Ο σκηνοθέτης, δραματουργός και ηθοποιός Hashem Adnan μας προσκαλεί σε μια διάλεξη – διαδραστική συνάντηση, στη διάρκεια της οποίας θα ανακαλύψουμε τρόπους ανακατασκευής της πραγματικότητας μέσα από τον συνεργατικό και συλλογικό τρόπο ζωής. Ο καλλιτέχνης μας προκαλεί να οραματιστούμε μια ζωή όπου η ατομικότητα χάνεται, οι ατομικές ιστορίες αποτελούν παρελθόν και το βλέμμα μετατοπίζεται πλέον στη δημιουργία ενός κριτικού συλλογικού φαντασιακού μέσω του θεάτρου.
Ο ηθοποιός, σκηνοθέτης και θεατροπαιδαγωγός Edward Muallem, και η βραβευμένη ηθοποιός και σκηνοθέτις Iman Aoun, συνιδρυτές του ASHTAR Theatre, παρουσιάζουν για πρώτη φορά στην Ελλάδα ένα βιωματικό εργαστήριο που προσκαλεί τους συμμετέχοντες να ανακαλύψουν δρόμους αυτό-έκφρασης και σκηνικής αλληλεπίδρασης, αποκτώντας ενεργό ρόλο ως ερμηνευτές. Μέσα από ένα θεατρικό παιχνίδι που περιλαμβάνει ασκήσεις συναισθηματικής και σωματικής ενδυνάμωσης, οι συμμετέχοντες θα επιχειρήσουν να χτίσουν μια ομάδα η οποία θα τους εμπνεύσει ασφάλεια και εμπιστοσύνη, και θα τους δώσει το βήμα να αφηγηθούν για πρώτη φορά προσωπικές ιστορίες. Στη συνέχεια, με την καθοδήγηση των εκπαιδευτών θα επιχειρήσουν να μετατρέψουν τις προσωπικές τους ιστορίες σε θεατρικές σκηνές αλληλεπίδρασης με την προοπτική αυτές να παρουσιαστούν μπροστά σε κοινό. Το εργαστήριο αντλεί από την παράδοση του Θεάτρου του Καταπιεσμένου όπως αναπτύχθηκε από τον Βραζιλιάνο σκηνοθέτη Augusto Boal, και συγκεκριμένα από τις τεχνικές του Forum Theatre και Image Theatre.
Οι συμμετέχοντες θα πρέπει να φορούν άνετα ρούχα σε όλη τη διάρκεια του εργαστηρίου.
Ο Edward Muallem (Παλαιστίνη) είναι ηθοποιός, σκηνοθέτης και θεατροπαιδαγωγός (ΒΑ in Theatre Studies). Το 1977, υπήρξε ένας από τους ιδρυτές της παγκοσμίου φήμης θεατρικής εταιρείας El-Hakawati στην Ιερουσαλήμ, ενώ το 1991 συνίδρυσε τη θεατρική εταιρία ASHTAR Theatre στην Ιερουσαλήμ, η οποία πρωτοστατεί προσφέροντας μεταξύ άλλων καινοτόμα εκπαιδευτικά προγράμματα σε νέους της Παλαιστίνης, προϊόν των οποίων είναι η δημιουργία θεατρικών παραστάσεων με τη συμμετοχή τους. Ο Edward είναι ένας διεθνώς αναγνωρισμένος εκπαιδευτής θεάτρου που ειδικεύεται στις τεχνικές των Theatre of the Oppressed και Forum Theatre. Από το 1994, ηγείται θεατρικών εργαστηρίων με παιδιά και νέους σε τοπικό, περιφερειακό και διεθνές επίπεδο. Ο Έντουαρντ είναι σήμερα Γενικός Διευθυντής του ASHTAR Theatre και έχει επίσης διατελέσει Καλλιτεχνικός Διευθυντής του International Theatre of the Oppressed Festival (2007-2015) στην Παλαιστίνη.
Η Iman Aoun (Παλαιστίνη) είναι βραβευμένη ηθοποιός, σκηνοθέτης, δραματουργός και εκπαιδεύτρια θεάτρου. Μέλος του θεάτρου El-Hakawati τη δεκαετία του ’80, το 1991 συνίδρυσε τη θεατρική εταιρία ASHTAR Theatre, με την οποία επινόησε και σκηνοθέτησε πολλές επιτυχημένες παραγωγές, μεταξύ των οποίων ο Ριχάρδος Β’ που περιόδευσε στο Shakespeare’s Globe Theatre (2012). Ανάμεσα στις πρωτοβουλίες που έχει εμπνευστεί ξεχωριστό ρόλο έχουν τα διεθνή projects‘100 Artists for Palestine (2003), ‘The Gaza Mono-Logues (2010) και‘The Syrian Monologues (2015-2016) που βασίζονται σε ιστορίες Σύριων προσφύγων. Μεταξύ 2014-2016, συντόνισε το ‘One Billion Rising’ στην Παλαιστίνη – ένα παγκόσμιο κάλεσμα για τον τερματισμό της βίας κατά των γυναικών. Η Iman είναι μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Palestinian Performing Arts Network.
Ποια είναι η σύνδεση μεταξύ υποσυνείδητου & δημιουργικότητας, αλλά και αυτή μεταξύ συνειδητού & πραγματικότητας; Στο εργαστήριο αυτό, η θεατρική συγγραφέας και σκηνοθέτις Yeşim Özsoy προσκαλεί τους συμμετέχοντες να διερευνήσουν τη συσχέτιση των παραπάνω εννοιών-δίπολων μέσα από μια δημιουργική διαδικασία που συνδυάζει τις προσωπικές ιστορίες, την παραστατικότητα και την υποκειμενική οπτική της αφήγησης. Στη διάρκεια του εργαστηρίου, η Yeşim θα ξεδιπλώσει τη δική της δημιουργική διαδρομή στην πορεία συγγραφής και σκηνοθεσίας της ημι-αυτοβιογραφικής της παράστασης House of Hundred, την οποία οι συμμετέχοντες θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν αμέσως μετά (Πρόγραμμα STAGE ON SCREEN). Το εργαστήριο ολοκληρώνεται με μια συγγραφική άσκηση, στη διάρκεια της οποίας το παρελθόν, το υποσυνείδητο και η σκοτεινή του πλευρά γίνονται το όχημα για την μετατροπή προσωπικών ιστοριών σε υλικό για θεατρική παράσταση.
Η Yeşim Özsoy (Τουρκία) είναι βραβευμένη συγγραφέας, σκηνοθέτης, ηθοποιός και Καλλιτεχνική Διευθύντρια της ανεξάρτητης θεατρικής σκηνής GalataPerform στην Κωνσταντινούπολη. Τα έργα της, μεταξύ των οποίων ‘Stain’ (2013), ‘Love and Fascism’ (2014-2015), ‘Old Child’ (2017), ‘House of Hundred’ (2019), ‘Deserted Shores/Negative Photographs’ (2021), που στην πλειοψηφία τους εκκινούν από βιογραφικά/αυτοβιογραφικά στοιχεία και προσωπικές ιστορίες για να μπλεχτούν δημιουργικά με τη μυθοπλασία, έχουν μεταφραστεί σε αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, καταλανικά, ρωσικά και ιταλικά, και έχουν φιλοξενηθεί σε διεθνείς σκηνές και φεστιβάλ (Teatre Lliure, Maxim Gorki Theatre, Wiesbaden Staatstheater, Istanbul International Theater Festival κ.α.). Το 2006, η Özsoy ξεκίνησε το New Text Project – μια πρωτοποριακή πρωτοβουλία για την πυροδότηση νέων θεατρικών έργων, η οποία εξακολουθεί να δίνει σημαντικό βήμα στην εκπαίδευση και ανάδειξη μιας νέας γενιάς θεατρικών συγγραφέων μέσα από εργαστήρια δημιουργικής θεατρικής γραφής καθώς και μέσα από τη μετάφραση και σκηνοθεσία σύγχρονων έργων του παγκόσμιου ρεπερτορίου.