Η παράσταση ‘The Black Hole’ (The case of 200.000 invisible workers) του Hashem Adnan φέρνει στο προσκήνιο τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε βάρος μεταναστριών, απόρροια του αναχρονιστικού συστήματος kafala του Λιβάνου. Το σύστημα kafala παγιδεύει μετανάστριες οικιακές εργαζόμενες από χώρες της Αφρικής και της Ασίας (Αιθιοπία, Μπαγκλαντές, Σρι Λάνκα, Φιλιππίνες, Κένυα) σε ένα εφιαλτικό δίκτυο αθέατης κακοποίησης μέσα σε ιδιωτικά νοικοκυριά, που κυμαίνεται από συνθήκες εργασίας απόλυτης εκμετάλλευσης μέχρι την καταναγκαστική εργασία και την εμπορία ανθρώπων.
«Θα σας πούμε για ένα σύστημα που αποκρύπτει τις αδικίες και εκμηδενίζει συστηματικά τις δυνατότητες δικαιοσύνης. Θα σας πούμε για μια οικογένεια που βρίσκει παρηγοριά στα χέρια μιας χαμηλόμισθης γυναίκας, αλλά διατείνεται ότι «είμαστε όλοι ίδιοι». Θα σας πούμε για μια πολίτη που διαμαρτύρεται για τα δικαιώματά της, αλλά «κατέχει» έναν άνθρωπο στο σπίτι της. Θα σας πούμε για ένα γράμμα που έγραψε μια γυναίκα σε μια οικιακή βοηθό, η οποία αυτοκτόνησε λόγω της κακοποίησής της. Και τέλος, θα σας πούμε για μια μαύρη τρύπα σε έναν έρημο χώρο. Πώς μπορεί να τελειώσει μια τέτοια παράσταση;»
Μια ιδιαίτερη προβολή από την Παλαιστίνη, που αφηγείται την ιστορία ενός φιλόδοξου, συγκινητικού και πολιτικά ουσιώδους θεατρικού project: το ‘The Gaza Mono-Logues’, σχεδιάστηκε από την Iman Aoun – βραβευμένη ηθοποιό, σκηνοθέτη, εκπαιδεύτρια και συνιδρύτρια του Ashtar Theatre – με τη συμμετοχή 33 Παλαιστίνιων εφήβων που ένωσαν τις φωνές τους για να μεταφέρουν τις τραυματικές εμπειρίες και τις ματαιώσεις τους στη διάρκεια του πολέμου, αλλά και τις φιλοδοξίες και τα όνειρά τους για ένα πιο δίκαιο, λιγότερο βίαιο κόσμο.
«Για έναν ολόκληρο χρόνο, 33 παιδιά, αγόρια και κορίτσια, εκπαιδεύτηκαν στο θέατρο για να πιστέψουν ότι έχουν μια άλλη φωνή εκτός από τις κραυγές του φόβου και τους θρήνους της απόγνωσης. Μια φωνή που μπορεί να ανέβει πιο ψηλά από το drones των πολεμικών αεροπλάνων που τους βομβάρδιζαν μέρα νύχτα, για να πει: «Φτάνει!!! Αξίζουμε έναν κόσμο καλύτερο από αυτόν, έναν κόσμο χωρίς πολέμους ή πολιορκία και σίγουρα χωρίς κατοχή».
Στις 17 Οκτωβρίου 2010, περισσότερες από 60 θεατρικές εταιρείες σε 36 χώρες σε όλο τον κόσμο παρουσίασαν ταυτόχρονα το ‘The Gaza Mono-Logues’σε 18 γλώσσες στις εθνικές τους σκηνές, με τη συμμετοχή πάνω από 1500 νέων.
Με αφορμή την κατεδάφιση ενός παλιού αρχοντικού, η ημι-αυτοβιογραφική παράσταση της Yesim Özsoy αφηγείται με ξεχωριστό τρόπο μια ιστορία 100 ετών που ξεκινά από τη γιαγιά της δημιουργού. Η παράσταση αποτελεί μια ενδιαφέρουσα οπτικοακουστική εγκατάσταση όπου η πραγματικότητα και η μυθοπλασία μπλέκονται αξεδιάλυτα, μαζί με videos, ζωντανή μουσική και ιστορίες από το προσωπικό αρχείο της Yesim. Οι προβολές βίντεο, η παραδοσιακή τουρκική μουσική και τα ηχητικά εφέ χρησιμοποιούνται με τρόπο δεξιοτεχνικό, όπου, με άξονα της ιστορίας ένα παλιό αρχοντικό, ξετυλίγουν το πέρασμα από την Οθωμανική εποχή στο σήμερα. Ένα περσικό χαλί, ένα παλιό βάζο από το παλάτι, ένα φυλαχτό που κρατάει καλά κρυμμένο ένα μεγάλο μυστικό, ένας δράκος και ένα γραμμόφωνο αποκτούν φωνή μέσα από μια αντισυμβατική θεατρική αφήγηση….
H παράσταση αποτελεί μέρος της διεθνούς συμπαραγωγής ‘Haunted Houses’ που είχε ως επίκεντρο την έννοια του έθνους. Η παράσταση έκανε πρεμιέρα στο θέατρο Maxim Gorki Theatre στο Βερολίνο στο πλαίσιο του φεστιβάλ War or Peace Festival στις 19 Οκτωβρίου 2018, ενώ στη Κων/σταντινούπολη παρουσιάστηκε πρώτη φορά στο 22ο Διεθνές Φεστιβάλ Θεάτρου της Κωνσταντινούπολης.
Η Σοφόκλεια τραγωδία γίνεται το όχημα για να ξεδιπλωθεί η σημερινή τραγωδία του πολέμου και του εκτοπισμού. Η Αντιγόνη σήμερα ζει εξόριστη στο προσφυγικό camp της Shatila στο Λίβανο. Στο πρόσωπό της αντανακλώνται τα πρόσωπα Σύριων γυναικών από το Aleppo, τη Hama, το Yarmuk camp, τη Δαμασκό – μητέρων, αδελφών, συντρόφων που γαντζώνονται από τη ζωή και αρνούνται να παραδοθούν στην απελπισία. Η παράσταση ‘Antigone’ (2014) αποτελεί, μαζί με τα ‘The Trojan Women’ (2013) ‘και ‘Iphigenia’ (2017) το δεύτερο έργο της αρχαίας ελληνικής τριλογίας που έγραψε ο Mohammad Al Attar και σκηνοθέτησε ο συμπατριώτης του Omar Abusaada, με πρωταγωνίστριες γυναίκες πρόσφυγες από τη Συρία. Το έργο έρχεται σε συνδιαλλαγή με την αντίστοιχη ελληνική τραγωδία μέσα από την οπτική των προσφύγων γυναικών της Συρίας που κλήθηκαν να σηκώσουν το μεγαλύτερο βάρος κατά τη διάρκεια του πολέμου και των αιματηρών συρράξεων.